«اگر دریا را دوست ندارید، اگر کوهستان را دوست ندارید، اگر شهر را دوست ندارید... بروید به دَرَک!»
(À bout du souffle (1960
این یکی از کلیدی ترین جملههایی است که ژان-پل بلموندو حین رانندگی و رو به دوربین به بیننده می گوید. در واقع بیش از کلمهها و معنای آنها لحن گوینده و نوع خطابش این لحظه را مهم میکند. لحظه گسست گذشته و اکنون فیلم، تولد و رونمایی کاربرد جدید و کم سابقه از ابزار سینمایی برای بیان چیزی که متعلق به حال و اکنون مخاطبان جوان سالهای پرآشوب دهه شصت میلادی است. سال های تحول و تلاش برای تغییر هر آنچه از گذشته مانده فارغ از اهمیت و کیفیت آن. «از نفس افتاده» ژان-لوک گدار نه تنها یکی از مهم ترین و پیشروترین فیلمهای موج نوی فرانسه و تاریخ سینما است بلکه آینه تمامنمای دوران خود است؛ دوران شورش. شورش و ویران کردن برای ساختن و رفتن به راه های نرفته و ناشناخته. نمایش فیلم برای زیر هجده سالهها ممنوع می شود اما استقبال کمنظیر تماشاگران عموما جوان، آن را به یکی از پرفروشترین فیلمهای سال و موج نو تبدیل میکند. منتقدان و نشریههای سینمایی هم شیفته فیلمی میشوند که با بودجه کم و جسارت و جاهطلبی فراوان ساخته شده است. فیلمی که به گفته کارگردان قرار بوده «بازگشت صورت زخمی» باشد اما دست آخر «آلیس در سرزمین عجایب» میشود. فیلمنامه «از نفس افتاه» بر پایه ایده اریژینالی از فرانسوآ تروفو نوشته و در برابر دوربین رائول کوتار ثبت میشود. ژرژ دو بورُگَرد افسانهای آن را تهیه میکند. پیئِر ریسیان دستیار کارگردان، کلود شابرول مشاور هنری و مدیر تولید، سسیل دکوژیس تدوینگر و مارسیال سولال سازنده موزیک فیلم هستند. بلموندوی تثبیت شده در تئاتر بالاخره در سینما هم تثبیت میشود. جین سیبرگ از همیشه سادهتر، زیباتر و بیرحمتر است و ژان-پیئِر ملویل همراه و راهنمای گدار. در فیلم بسیاری از نام های بزرگ سینهفیلی و فیلمسازی سینمای فرانسه ایفای نقش میکنند؛ از کامئوی کارگردان و حضور افتخاری ملویل تا نقش آفرینی ریوت و دوشه و هوئه و هانَن و لابارت و ... •
پ.ن: «بروید به درک» معادل دقیقی برای «Allez vous faire foutre» نیست و به اضطرار رعایت احترام و ادب عام انتخاب شده است. این عبارت خشن و دشناموار فرانسوی معنایی نزدیک به « Go fuck yourself » در انگلیسی دارد گرچه این اصطلاح بسته به موقعیت و همچنین جنسیت مخاطب میتواند لحن تحقیرآمیزتری داشته باشد. ازینرو شاید معادل تحت الفظیاش در فارسی چیزی شبیه « برید ...... رو بدید» باشد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر